Kinderen leren omgaan met geld. Een belangrijke les!

Bijna alle ouders vinden het belangrijk hun kind goed te leren omgaan met geld. Dat blijkt uit onderzoek van de Volksbank. Zo’n 97% van de ondervraagde ouders vindt het een belangrijke les voor kinderen. En ruim de helft daarvan vindt dat daarbij ook een taak voor scholen is weggelegd. Maar wat doen zij zelf en wat kan de school doen? Maken ouders afspraken met hun kinderen hoeveel ze moeten sparen? Gaat alles digitaal? En hoe kijk je mee met je kind? Het onderzoek ‘Leren omgaan met geld’ van de Volksbank laat ons zien hoe kinderen met geld omgaan en welke rol wij daar als ouders in spelen.

Kinderen leren omgaan met geld door zakgeld te geven

Zakgeld is voor veel ouders een belangrijk onderdeel van de opvoeding van hun kinderen. Bijna 60% van alle kinderen tussen 4 en 12 jaar krijgt zakgeld. Meer dan de helft van deze kinderen krijgt dat zakgeld deels of helemaal digitaal. Uiteraard is het starten met  contant (zak)geld belangrijk om kinderen het gevoel voor geld bij te brengen en overzicht te houden.

“Geef jonge kinderen contant geld waarmee ze in de winkel iets kunnen kopen. Ook winkeltje spelen en geld inzamelen voor een goed doel kan helpen.”

Trend Strateeg Lieke Lamb van Future Expertise Center

Starten met contant zakgeld

Lieke Lamb van Future Expertise Center ziet een gevaar in digitale geld voor jonge kinderen. Kinderen krijgen geen gevoel bij geld als het niet tastbaar is. En zij missen overzicht. Daarom adviseert zij om te starten met contant zakgeld. Hebben je kinderen dat eenmaal goed in de vingers? Ga dan pas voor een eigen bankrekening en bankpas. Zo kunnen ze vertrouwd raken met een bank-app en leren hun pincode geheim te houden. Ga ook met je kinderen in gesprek over hun uitgaven. Zonder er teveel controle op uit te oefenen. Want die controle moeten ze immers zelf leren houden.

Geld wordt steeds abstracter

Leer je kinderen overzicht te houden in een digitale wereld waar betalen steeds mobieler wordt en geld steeds minder tastbaar. Geld wisselt nu al contactloos van eigenaar door apparaten naast elkaar te houden. Nieuwe technieken maken dat in de nabije toekomst nóg abstracter. Zorg ervoor dat je kind bijblijft. En wacht daarmee niet totdat ze naar de middelbare school gaan.

Leren sparen en daar afspraken over maken

Het onderzoek ‘Leren omgaan met geld’ toont aan dat een ruime meerderheid van de ouders (80%) geen afspraken maakt over hoeveel geld hun kind moet sparen. Juist door te sparen leert een kind dat het uitstellen van aankopen kan leiden naar iets groters. Sparen voor een groter doel. Dat is een belangrijk onderdeel van leren omgaan met geld. Vooral digitaal staan kinderen bloot aan de verleiding van impuls aankopen. Als je kind daarmee om leert gaan, is dat een les voor het leven.

Veiligheid en risico’s bespreken met je kind

Bijna een derde van de ouders heeft hun kinderen nooit geleerd de pincode geheim te houden. Twee derde leerde hun kinderen nooit bij het pinnen de toetsen af te schermen. Zodra je kind een telefoon krijgt, moet het ook op de hoogte zijn van cybercriminaliteit zoals bijvoorbeeld whatsapp fraude. Je kind moet leren dat zodra er financiële gegevens of transacties gevraagd worden, zij alert moeten zijn. En niet zomaar iedereen moeten geloven.

Waar geven kinderen hun geld aan uit?

Misschien kijk je ervan op wat jouw kind allemaal koopt voor zijn zakgeld. Bemoei je daar niet teveel mee. Kinderen moeten ook leren van miskopen. En alleen als ze zelf de beslissingen nemen, kunnen ze ervan leren. Waar geven kinderen hun geld aan uit? Uit het onderzoek ‘Leren omgaan met geld’ van de Volksbank blijkt dit de top 5 te zijn:

Top 5 waar kinderen hun geld aan besteden

1.           Kleine speeltjes/accessoires/gadgets (34%)

2.           Snoep en snacks (28%)

3.           Bouwspeelgoed (28%)

4.           Game of apps (of aankopen in een game of app) (26%)

5.           Hobbymateriaal (bijvoorbeeld teken- of knutselspullen) (22%)

Het onderzoek en de conclusie

Het onderzoek geeft aan dat ouders het gevaar van Whatsapp fraude (89%), phishing (85%) en geldezels (65%) kennen. Maar er is ook veel te verbeteren.

“De cijfers laten zien, dat er over de hele linie nog volop te verbeteren valt waar het gaat om kinderen en geld. Zeker ook omdat er een enorme toename is van het aantal jongeren met schulden. Het is van groot belang dat kinderen al op jonge leeftijd goed leren omgaan met geld.”

Marinka van der Meer, Chief Customer Officer van de Volksbank

Educatie programma Eurowijs

Omdat financiële educatie niet standaard in het curriculum van scholen zit, heeft de Volksbank in 2013 het educatie programma Eurowijs ontwikkeld. Zo helpen zij leerlingen al op jonge leeftijd financiële vaardigheden te ontwikkelen. Dit is een belangrijke basis om later niet in geldproblemen te komen. En het vergroot de kans op een financieel onbezorgder leven in de toekomst. Inmiddels hebben ruim 1 miljoen leerlingen met het lesmateriaal van Eurowijs gewerkt. Leerkrachten en ouders zien het belang van financiële educatie steeds meer in.

Tips voor ouders samenvatting

1.           Geef zakgeld en maak er afspraken over. Ga in gesprek over geld. Door zakgeld leren kinderen omgaan met geld en de waarde van geld kennen. Zakgeld is leergeld.

2.           Start op jonge leeftijd al met het geven van zakgeld. Maar begin met contant geld, zodat je kind er gevoel bij krijgt. Geef het zakgeld dus eerst contant én digitaal, en laat zien wat er in de bankapp gebeurt op de rekening.

3.           Geef kinderen de vrijheid om ook miskopen te kunnen doen. Zo ervaren ze en zien ze in dat ze het beter aan iets anders hadden kunnen uitgeven.

4.           Leer je kinderen over veiligheid. Zoals het geheimhouden van je pincode.

5.           Neem samen met je kind eens een kijkje op de website: Eurowijskids.nl. Daar kunnen kinderen zelf aan de slag met het thema geld.

Over Eurowijs en materiaal gratis bestellen

Financiële educatie zit niet standaard in het curriculum van scholen. Met Eurowijs helpt de Volksbank leerlingen om al vroeg financiële vaardigheden te ontwikkelen. Dit vergroot de kans op een financieel onbezorgder leven voor later. Eurowijs is een doorlopende leerlijn, ontwikkeld door de Volksbank; voor alle groepen van het basisonderwijs, het speciaal onderwijs en de onderbouwgroepen van het voortgezet onderwijs. Leerkrachten kunnen de lessen zelf geven, of één van de Volksbank medewerkers inschakelen als gastdocent. Het hele jaar door, en elk jaar opnieuw. Scholen en leerkrachten kunnen het materiaal kosteloos bestellen op www.eurowijs.nl.

Over de Volksbank en maatschappelijke impact

De Volksbank is het moederbedrijf van SNS, ASN Bank, RegioBank en BLG Wonen. Als bank met ruim 3 miljoen klanten onderscheiden zij zich door hun maatschappelijke impact. Naast Eurowijs biedt de Volksbank ook educatieve jongerenrekeningen zoals Monnie bij SNS en JongWijs bij RegioBank. Meer informatie vind je op: www.devolksbank.nl/eurowijs.

Foto credits van beide beelden in dit artikel: Evert Elzinga.