Stiefmoeders hebben een scherpe blik

tekst: Annette van der Maarel www.annettevandermaarel.com.

Bio-vaders zijn vaak extreem gevoelig als het gaat om kritiek op hun kroost. Terwijl jij als stiefmoeder met je havikogen precies weet wat er schort aan zijn manier van opvoeden. Dat komt omdat jij nu eenmaal de outsider bent. Je staat immers een stapje buiten deze relatie en hebt een scherpe blik.

Veel gehoorde uitspraken van stiefmoeders

• Mijn partner is heel lief, maar veel te slap voor zijn pubers. Hij leeft zijn eigen regels nooit na.
• De stiefjes krijgen een donut als ontbijt als ze er naar vragen!
• Mijn stiefdochtertje van vier heeft woedeaanvallen op straat en mijn man vindt het onzin als ik er wat van zeg.
• Je zou eens moeten horen wat stiefpuber allemaal roept. Mijn lief lijkt het echter niet te horen….

Herken jij je hierin, stiefmoeder? Of heb je nog een aanvulling op dit lijstje, zet het dan in een post hieronder.

Wat zijn de grootste fouten die stiefmoeders maken?

1. Ze denken: ‘Als niemand het doet, dan doe ik het maar. En ze gaan opvoeden, maar dan te streng en te strikt. Ze gaan misschien wel straf uitdelen of een streng regime bedenken.
2. Ze trekken zich helemaal terug en verstoppen zich achter een muur van zwijgzaamheid.
3. Ze maken ruzie met de stiefkinderen of hun partner uit pure frustratie, en zoals je weet is schreeuwen vaak niets anders dan een schreeuw om aandacht.

Je begrijpt wel dat deze strategieën niet goed werken. Maar wat moet je dan doen?

Probeer de rol van je man te begrijpen, stiefmoeder

Begrijp allereerst dat je partner de man in het midden is. Het is een lastige positie. Hij wil alles doen voor zijn kids, hij heeft ze gemist, hij voelt zich misschien schuldig. Maar hij wil jou ook te vriend houden. Hij wil jou het naar de zin maken.

Dit geeft vaak een wankele positie. Toch wil ik met klem benadrukken dat je niet ter compensatie in de strenge opvoedmodus stapt. Voor je het weet word je de Boze Stiefmoeder en dan zullen je stiefkinderen zich niet sowieso niet aan je blootgeven en hun zorgen aan je toevertrouwen. Dat zou jammer zijn.

Want die rol wil je natuurlijk wél op je nemen, toch?

Stiefmoeder weet het nu eenmaal beter

Maar ja, je ziet nu eenmaal dat er dingen zijn die beter kunnen worden. Je wéét nu eenmaal veel van kinderen en opvoeding. Of je merkt dat het gewoon niet goed gaat en de kids meer structuur nodig hebben. Je hebt er over nagedacht of over gelezen. Dus er is niets mis met jouw visie. Alleen – en dat weet ik uit ervaring – neigen stiefmoeders wel naar de strenge kant. Daar kun je dus eens over nadenken.

Drie tips over kritiek geven

Ooit werkte ik op een marketingafdeling bij een groot museum. Van mijn baas leerde ik het volgende:

´Je kunt fantastische ideeën hebben. Maar als je ze niet weet over te brengen op de ander, heb je er niets aan´.

En ja. Dat klopt. Dus hoe ga jij jouw feedback (dat klinkt al heel wat beter dan kritiek, toch?) aan je partner geven zodat hij ook echt begrijpt wat je bedoelt en luistert naar je goede adviezen?

• Lever allereerst geen kritiek, maar geef feedback. Hoor je het verschil? Mijn kinderen leren het al op school.  Op school leer je ’tips en tops’ geven. Inplaats van ongezouten kritiek. ´Mag ik je een tip geven´ klinkt een stuk aantrekkelijker, toch?

• Je kunt de soft-hard-soft methode gebruiken. Je begint met positieve feedback, komt dan met je verzoek, en je sluit weer af met iets empatisch en begripvol. ´Ik weet dat je heel veel van je kinderen houdt (soft). Ik denk dat ze zich op deze leeftijd prima zelf aan kunnen kleden, ik heb er wat over gegoogeld, kijk maar. Wat denk jij ervan? (hard). Ik begrijp dat het nieuw voor je is (soft) en dat tijd kost om het ook echt te leren. Maar ik denk dat ze het superleuk vinden om meer zelfstandig te worden. Wat zeg je ervan?´

• Weet dat er achter jouw ergernis een kwetsbaarheid schuil gaat. Meestal is dit jouw outsiderschap. Ga uit van de ´ik-vorm´, en uit die eerst die kwetsbaarheid en geef dan aan waar je behoefte aan hebt. Dan hoeft je partner zich niet aangevallen te voelen en zich ook niet te verdedigen. Formuleer het ongeveer zo: ‘Eigenlijk voel ik me als een buitenstaander als jij dingen beslist over de kinderen zonder naar mij te luisteren. Alsof mijn mening er niet toe doet. Wil je luisteren naar mijn visie op wat gezond eten is?’

Stiefmoeders feedback is goud waard!

Jouw mening doet er dus toe! Ga regelmatig klankborden met je partner. Lees over opvoeding en de ontwikkeling van kinderen, dan kun je hem nog beter adviseren.

Mijn advies: Geef jouw advies in eerste instantie aan je partner. Maar als de kinderen geen probleem hebben met jouw stijl van opvoeden, kun je steeds meer de rol van opvoeder op je nemen. Jouw feedback is sowieso goud waard.

Annette van der Maarel is coach voor stiefmoeders. Dit doet ze met veel toewijding en liefde. ´Ik weet uit eigen ervaring hoe mooi, maar ook hoe moeilijk het leven in een samengesteld gezin kan zijn. Weet je wat het grootste geheim is van een gelukkig stiefgezin? Je kunt het leren!´ Annette is ruim tien jaar stiefmoeder en moeder van drie dochters. Samen met man en kinderen woont ze in Arnhem-Noord. In deze rubriek ‘stiefmama’ geeft Annette je tips om het leven in een samengesteld gezin soepeler te laten verlopen. Met begrip en liefde kom je een heel eind! www.annettevandermaarel.com.