Verander de wereld

Sinds ik laatst opschreef dat Rosa (bijna 13) zo’n gemakkelijke puber was, is er veel veranderd. Vanaf precies de dag erna, bleek ze al meerdere keren verwijderd uit de klas en kreeg ze cijfers van beneden de drie terug. ‘Oh, niet geleerd’ zei ze doodleuk als ik naar de reden vroeg. ‘Ik wist niet dat we een repetitie hadden’. En nadat haar mentor ons belde om te vragen of wij een land met haar bezeilen konden, kwam een serieus gesprek. ‘Ik vind school gewoon stom. Heb er helemaal geen zin in. Vind het veel te ver fietsen en daar word ik ook moe van. En dat huiswerk doe ik gewoon niet’.

En dan? Vroeg ik me af. Ik kan haar toch niet met haar haren door die school heen trekken, zes jaar lang. Ik overwoog het er gewoon bij te laten zitten. Dan maar zitten blijven of naar een andere school. ‘Als je echt niet wilt lieverd, kan ik je ook niet dwingen’ zei ik, terwijl ik kookte van woede. Ik besprak wel mijn overwegingen en ze schrok. ‘Andere school? Blijven zitten?’ Maar dat wilde ze niet! Ze wilde bij haar vriendinnen blijven. Dat had ik eerder kunnen bedenken, een mooie stok achter de deur. Sinds het gesprek helpen we haar met huiswerk en haalt ze mooie cijfers.

Toch zat het me dwars dat ze niet voor zichzelf werkte, maar eigenlijk om bij haar vriendinnen te kunnen blijven. Waar is de motivatie in dit kind, die ik vroeger zelf zo vurig voelde? ‘Ja, maar jij, mama, jij was een nerd! Het is helemaal niet cool om goed je best te doen op school!’ roept ze me na als ik daarover begin. Ik bedenk me vaak dat er massa’s jonge meisjes over de hele wereld de kans op onderwijs helemaal nooit krijgen. Maar hoe breng je dat op een goede manier aan je bevoorrechte kind? Op een vrijdagavond viel de elektriciteit uit en zaten we met z’n tweetjes bij kaarslicht op de bank. Rosa klaagde steen en been dat ze niets kon doen, geen TV, computer en een telefoon die bijna leeg was.

Dit was het moment bedacht ik me. Ik vertelde haar dat elektriciteit en straatverlichting zoals wij dat hier kennen niet overal vanzelfsprekend is. Ik vertelde haar daarna dat ook niet alle kinderen overal ter wereld naar school kunnen. Dat in Pakistan bijvoorbeeld veel meisjes niet naar school mogen. Dat ze trouwen moeten met een oudere man als ze dertien zijn. En kinderen moeten krijgen als ze zelf nog een kind zijn zo jong als jij bent. Dat ze zichzelf nooit meer uit die positie kunnen bevrijden als ze niet naar school gaan. En dat als meisjes in Pakistan, die kans wél krijgen, ze een veel betere toekomst hebben. Niet zo jong hoeven trouwen, gezonder kunnen leven, hun eigen geld verdienen en hun kinderen kunnen leren voor zichzelf op te komen. Dat doet school. Zowel Rosa als ik hadden tranen in onze ogen. ‘Maar wat kan ik..?’ vraagt ze moedeloos. ‘Rosa’ zei ik, ‘als jij naar school gaat kun jij de wereld helpen veranderen. Kun jij verschil maken. Voor meisjes in de hele wereld. Wil je dat?’ Er verschijnt een strijdlustige blik in haar ogen, ze spreidt haar armen alsof ze wil vliegen en roept: ‘jaaa! Ik ga de wereld veranderen.’