Susanne van Lieshout interviewt vrouwen in Sri Lanka.
Anousha: ondernemende onderwijzeresMontessori is populair in Sri Lanka. Zo populair dat in de volksmond elke kleuterschool gewoon Montessori heet. Zo van: ‘gaat jouw kind al naar Montessori? Nee nog niet’. Nou ben ik verre van een onderwijsexpert maar ik weet wel dat de meeste ‘montessori’s’ in Sri Lanka alleen de naam van deze Italiaanse arts Maria Montessori dragen. De peuterschool waar mijn dochter Soleine heen gaat, Stepping Stones genaamd, is wél een echte Montessori. Ze doen aan Practical Life, fruit snijden of brood smeren met een echt mes, strijken met een echte strijkbout, en hebben echt Montessori zelf-corrigerend speelgoed van hout, geprocuceerd in Sri Lanka door een Nederlandse firma zowaar.
Maar ik wou het niet hebben over mijn dochter’s schooltje, maar over een bijzondere mama die ik afgelopen week ontmoet heb. Haar naam is Anousha en ze is een echte onderneemster. Ze runt een ‘montessori’ school in Panadura, een dorp ongeveer 30 km ten zuiden van Colombo. Anousha heeft 30 kinderen en het schoolgeld per kind per maand bedraagt 4 dollar. Haha, daar kan onze Nederlandse kinderdagopvang wat van opsteken. Laatst hoorde ik van een Nederlandse die 700 Euro betaalt voor één kindje 3 dagen in de week…
Nu zijn de kosten in Nederland niet te vergelijken met die in Sri Lanka. Maar ook hier is 4 dollar per maand per kind erg goedkoop. En wat deze Anousha allemaal biedt voor dit geld is ongelooflijk. Ze heeft 5 juffen in dienst, plus nog twee part-time. De school is gevestigd in een prachtig, schoon en keurig oud koloniaal pand. Overal hangen schilderijen van de kleuters, de meest creatieve materialen, zand, schelpen, plastic vorkjes. Anousha doet aan pottebakken, niet alleen als handenarbeid maar als ook commerciele activiteit. De montessori maakt geen winst en Anousha wil het schoolgeld persé niet verhogen -hoewel die echt onder de marktprijs is- omdat de ouders het zich niet kunnen veroorloven. Dus verkoopt ze bloempotten om bij te verdienen.
Ik heb haar leren kennen toen ik een klus deed voor een Sri Lankaanse micro-krediet organisatie. Met een lening van 100 dollar – met 10% rente- heeft Anousha een paar mallen laten maken. Binnen drie maanden had ze alles terugbetaald. De business loopt goed, iedereen wil haar olifanten potten kopen. Maar ze kan er slechts drie per dag produceren met de mallen die ze heeft, het drogen in de zon duurt lang. Daarom wil ze op klei overstappen. De oven heeft ze al, nu heeft ze een nieuwe kapitaalinjectie nodig om op te starten. Dat klinkt heel gewichtig voor de 200 dollar die ze nodig heeft. Een tweede lening heeft ze inmiddels aangevraagd, meer dan drie maanden geleden. En ze wacht, en wacht, en haar kleuterjuffen wachten, en het duurt allemaal eindeloos. En dat is nou zo jammer. Zon ondernemende jonge vrouw met het hart op de juiste plaats. Nu maar hopen dat de nieuwe lening wordt goedgekeurd, en dat ze er een beetje vaart achter zetten…Maar dat is niet de sterkste kant van dit land.
Susanne van Lieshout,
Sri Lanka