‘Maakbare’ kinderen

De trendgevoeligheid van opvoeden
Er is niets zo trendgevoelig als het vraagstuk rond opvoeden en de verzorging van kinderen en baby’s. Moest je eerste kindje volgens de richtlijnen nog op de rug slapen vanwege de kans op wiegendood, zo wordt jullie ouders bij een tweede kindje een schuldgevoel aangepraat als je het nietsvermoedend op de rug te slapen legt omdat het dan een plat schedeltje kan krijgen.

Een paar jaar is het helemaal ‘in’ om je peuter met strakke hand op te voeden en op ‘het strafstoeltje’ te zetten als het brutaal is. Een paar jaar later wordt ons voorgeschreven de peuter volkomen te negeren bij negatief gedrag en positief te bevestigen als het iets goed doet. De ouders die nog begrijpen hoe het werkelijk in elkaar steekt verdienen wat mij betreft een lintje.

Het ‘over bewuste’ opvoeden
Ouders zijn volkomen de draad kwijt en worstelen zich een weg in het grote aanbod van opvoedkundig advies. De komst van internet heeft het er niet beter op gemaakt. Wanneer je googled op ‘opvoeding’ is het resultaat maar liefst 3.000.000 hits. Je kunt er een dagtaak van maken om alle adviezen en meningen tot je te nemen en ernaar te handelen.
De overheid werkt de trend van de ‘over bewuste opvoeding’ in de hand. Met het CDA in de regering is het logisch dat er meer bemoeienis is rondom het gezinsleven. Een paar missers in de jeugdgezondheidszorg hebben deze tendens alleen maar in de hand gewerkt. Ik zie absoluut waar deze bemoeienis onmisbaar is maar wij Nederlanders draven vaak zo door.

Het maakbare leven
Het verschijnsel van het ‘op onze tenen lopen’ in de opvoeding lijkt typisch iets van deze tijd. Mensen van nu zijn geneigd om verantwoording te nemen voor alles wat er in hun leven gebeurt. Begrijp mij niet verkeerd. Ik ben een groot voorstander van het nemen van verantwoording voor je eigen leven en gemoedstoestand. Ik vraag mij alleen af of het leven zo maakbaar is als in deze tijd wordt gesuggereerd. Voor al het innerlijke leed bestaat een therapie en voor de uiterlijke oneffenheden kunnen we naar een kliniek waar we de keuze hebben uit ‘permanente fillers en tijdelijke fillers’ om onze rimpels mee dicht te metselen. Alles wat oncontroleerbaar dreigt te worden proberen we met z’n allen te bedwingen en aan banden te leggen. Zo ook onze kinderen. Zij mogen niet gewoon kind zijn en zich ontwikkelen zoals zij zich willen en kunnen ontwikkelen. Zij moeten bewust worden opgevoed en wij ouders zijn 100% verantwoordelijk voor het resultaat. Alleen al het feit dat we denken in ‘resultaten’ als het gaat om het grootbrengen van kinderen is wat mij betreft een teken aan de wand.

Vrouwen in twijfel
Op zich is dit verschijnsel niet zo erg. Je kunt er smakelijk om lachen. Waar ik echter mee zit is het volgende: Vrouwen die een neiging hebben te twijfelen aan zichzelf of last hebben van depressieve- of angstgevoelens kunnen hier niet om lachen. Niet iedereen is in staat om dit soort dingen van een afstandje te bekijken en er vervolgens een eigen mening over te vormen. Sommige moeders betrekken alles volledig op zichzelf (en op hun kind) en proberen uit verantwoordelijkheidsgevoel te voldoen aan alle verwachtingen van de maatschappij. Voor de doorgewinterde moeder is de overdaad aan opvoedingsinformatie geen enkel probleem. Zij gaat haar eigen weg, bezoekt de eerste vier jaar netjes het consternatiebureau (zo ben ik het maar gaan noemen) en laat zich niet van de wijs brengen als zij berispt wordt door de wijkverpleegkundige omdat zij haar kindje na drie weken flesvoeding is gaan geven.
Er zijn echter ook moeders die minder door de wol geverfd zijn en na ieder bezoekje met het schaamrood op de wangen hun baby weer aankleden en met hangende pootjes naar huis gaan.
Als je als mens (in een nieuwe situatie) onzeker bent en je krijgt overal het signaal dat jij volledig verantwoordelijk bent voor wat je overkomt in je leven dan word je scherp. Je gaat angstvallig proberen niets meer te missen. Je absorbeert de informatie die je voorgeschoteld krijgt, om maar geen fouten te maken. Jij zal er voor zorgen dat het je kind aan niets ontbreekt. Als je dan ook nog naar ‘schatjes’ kijkt als (kersverse) moeder, dan is het doemscenario compleet.

Het echte opvoeden
Er is zelfverzekerdheid voor nodig om (zeker bij een eerste kind) je eigen plan te trekken in de verzorging en de opvoeding. Het is lastig je niet te laten verleiden tot ‘over bewust’ opvoeden en het ‘kneden’ van je kinderen tot perfecte mensen.
Laten we vooral het leven van onze kinderen niet teveel proberen te sturen. Onze kinderen zijn unieke, prachtige personen. Het is geweldig om ze een stevige basis mee te geven in deze ruige wereld, maar bestaat die basis nou niet juist uit zelfvertrouwen en een positief zelfbeeld, veiligheid en liefde? Als onze kinderen zien dat wij ons als ouders zo druk maken om de verwachtingen van de maatschappij en dat wij zo bezig zijn met die buitenwereld, dan streven wij volgens mij ons doel in de opvoeding juist voorbij.